خانه و موزهٔ مقدم مربوط به اواخر دورهٔ قاجار است و در تهران،در ضلع شمالی خیابان امام خمینی، خیابان شیخ هادی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۹۲۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
موزه و خانهٔ مقدم در آغاز، عمارتی بزرگ و مجلل و محل سکونت خاندان محمدتقی خان احتسابالملک از صاحبمنصبان مشهور دربار قاجاریان و رئیس ادارهٔ احتسابیهٔ تهران و وزیر مختار ایران در برن سوئیس بوده که بعدها در اختیار محسن مقدم، استاد باستانشناسی دانشگاه تهران، قرار میگیرد. او به همراه همسر فرانسویاش در خانهٔ پدری خود در تهران ساکن شد. محسن مقدم و همسرش «سلما» که کارمند کتابخانه و موزهٔ ملی ایران بود، در کنار فعالیتهای علمی، آثار و اشیاء فراوانی را با هدف حفظ میراث فرهنگی و تاریخی ایران گردآوری کردند. استاد مقدم بسیاری از آثار ارزشمند جمعآوری شده مانند کاشی، قطعات سنگی تراشیده شده و غیره را با الهام از فضاهای سنتی ـ تاریخی به نحو چشمگیری در جای جای این عمارت قدیمی نصب و برخی دیگر مانند کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی و غیره. را با نظم و ترتیب خاصی در خانه پدری نگهداری نموده است. خانهٔ احتسابالملک یکی از یادگارهای تهران قدیم است که اکنون به موزه تبدیل شدهاست. این خانه در سال ۱۳۵۱ از سوی محسن مقدم پسر احتسابالملک به دانشگاه تهران اهدا شد. استاد محسن مقدم در سال ۱۳۶۶ ه. ش دارفانی را وداع گفت و پس از مرگِ همسر ایشان در سال۱۳۶۹ه. ش، تولیت موزه مقدم در اختیار مستقیم دانشگاه تهران قرار گرفت.
مقدم از بنیانگذاران دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران و استاد ممتاز این دانشگاه بود. نشان دانشگاه تهران را که با الهام از تاریخ و فرهنگ کهن ایران طراحی کردهاست، علیرغم همهٔ تحولات دهههای اخیر، هنوز هم بر سردر دانشگاه باقی است. او اولین ایرانی است که به دریافت نشان لژیون دو نور با درجهٔ «اوفیسیه» از طرف شارل دو گل رئیسجمهور فرانسه مفتخر شدهاست.
شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۵
عکاس: سبحان فرجون