آلبوم - فهرست آلبوم ها | آژانس عکس تهران

نهمین نشست از سلسله نشست‌های «شهراندیش»

نهمین نشست از سلسله نشست‌های «شهراندیش» با موضوع «مکان رویدادها و تاریخ‌مندی شهر تهران با تاکید بر مشروطه»، شامگاه دوشنبه 16مهرماه در سالن جلسات ساختمان شهرداری تهران برگزار شد.

عمارت‌های تاریخی تهران؛ خانه تاریخی ناصر الدین میرزا

خانه ناصرالدین میرزا (فرزند مظفرالدین شاه قاجار) در سال ۱۲۸۵ قمری به فرمان او، با مساحت چهار هزار و ۵۰۰ متر ساخته شد که امروز فقط 900 متر آن عمارت مجلل باقی مانده است. از ویژگی‌های بارز این خانه می‌توان به چهارصفه بودن و گنبد کلاه‌فرنگی آن اشاره کرد. خانه ناصرالدین میرزا یکی از دو بنای گنبدی‌ شکل تهران و با معماری منحصربه‌فرد کویری در قلب پایتخت است. این اثر تاریخی در منطقه ۱۲ شهر تهران واقع است.

عمارت‌های تاریخی تهران؛ عمارت مستوفی الممالک

در محله تاریخی سنگلج تهران، بخش اعیان نشین‌تهران قدیم، عمارتی تاریخی قرار دارد که به خانه مستوفی الممالک مشهور است. این ساختمان متعلق به حسن مستوفی بود که بعد‌ها جا پای پدر گذاشت و ریاست کل مالیه ایران را بر عهده گرفت. خانه مستوفی‌الممالک در سال ۱۳۱۱ ساخته شد و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این عمارت با سبک و سیاق خاص معماری دوره قاجار، یعنی استفاده از عناصر و بن مایه‌های اروپایی ساخته شده است. متاسفانه این عمارت تاریخی که در تملک اداره پست قرار دارد، اکنون به صورت نیمه‌متروک درآمده و در معرض ویرانی قرار گرفته است. چندین سال است که این خانه در نوبت مرمت قرار دارد، اما اقداماتی انجام نشده و این بنا رها شده است.

عمارت‌های تاریخی تهران؛ خانه امیر بهادر

عمارت و خانه امیر بهادر مربوط به دوره قاجار در جنوب میدان منیریه خیابان ولی‌عصر(عج) واقع شده است. این بنای تاریخی و زیبا در سال ۱۳۴۶ توسط وزارت فرهنگ وقت برای انجمن آثار ملی خریداری شد و در ۵ آذر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۴۱۱ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این بنا دارای تالار آینه کاری شده بسیار زیبایی است که در بین ابنیه‌های تاریخی تهران بی‌نظیر است. در سردرِ ورودی خانه، دو مجسمه کمال‌الدین بهزاد و کمال خجندی نصب شده است. طبقه فوقانی سالن همایش بزرگی است که برای مراسم انجمن از آن استفاده می‌شود.

عمارت‌های تاریخی تهران (1)

عمارت و باغ تاریخی مسعودیه در بافت تاریخی و قلب سیاسی تهران دویست ساله کشور واقع شده است. این مجموعه با عملکرد دیوان‌خانه و مجموعه اقامتی مسعود میرزا ملقب به ضل‌السلطان در بین سال‌های 1290-1295 هجری قمری با مساحتی حدود پانزده هزار متر مربع ساخته شده است. عملکرد‌های متنوع متاخر مجموعه (مقر وزارت معارف، اوقاف و وزارت فرهنگ، وزارت آموزش و پرورش و در نهایت سازمان میراث فرهنگی کشور) و نیز گذر ایام، سبب تغییرات کالبدی-فضایی گسترده‌ای در ماهیت مجموعه گردیده است.

تکیه‌ «درخونگاه»

در روزهای عادی سال کارگاه نجاری است و در محرم و صفر تکیه عزاداری؛ آن را تکیه «درخونگاه» می‌نامند و قدمتش به دوره قاجار می‌رسد. درباره نام تکیه روایت بسیار است، ولی پرشمارترین باور بر این است که نام تکیه از «خون» گرفته شده است. درخونگاه در تقسیمات شهری امروز در منطقه ۱۲ و در نزدیکی بازار تهران و خیابان پانزده خرداد واقع شده و نام امروزی آن «شهید اکبرنژاد» است.

موزه «مشاهیر خانه اتحادیه»

«خانه و باغ اتحادیه» یا «خانه امین‌السلطان» عمارتی مربوط به دوران قاجار است که در مرکز تهران جای گرفته‌ است. خانه باغ اتحادیه به عنوان تنها بازمانده از خیابان لاله‌زار قدیم و یکی از باارزش‌ترین معماری‌های دوره قاجار شناخته می‌شود. خانه موزه اتحادیه شامل مجسمه های از مفاخر ایران است و بازدید برای عموم کردم آزاد است.

عمارت کوشک شقاقی

خانه مرحوم دکترسیاوش شقاقی (عمارت کوشک) مربوط به اواخر دوره قاجار است که در تهران، خیابان سعدی، شهید قائدی، (هدایت سابق) واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۲۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این بنا در شمالی ترین بخش منطقه دوازده تهران،در جبهه شمالی خیابان کوشک حد فاصل فردوسی و لاله زار قرار دارد. این خانه را اغلب با عنوان خانه کوشک می شناسند. خانه شقاقی ابتدا به عنوان منزل مسکونی خانواده شقاقی مورد استفاده بود و بعدها به صورت یکی از مراکز آموزشی سازمان میراث فرهنگی کشور درآمد

موزه زمان

باغ قاجاری با آن بنای خشتی یک طبقه اش، طی سال های 1342 تا 1356به شیوه معاصر بازسازی کامل شد تا آن ستون های چوبی جای خود را به تیرآهن داده و البته عمارتی دوطبقه با گچبری‌ های کم نظیر که حاصل کار گروه 40 نفره و تلفیق هنر ایرانی و اروپایی است، متولد شود. عمارتی که این روزها "زمان" در آن به شکل دیگری سپری می شود و به واسطه ساعت های گرانبهایی که در ویترین های شیشه‌ای آن با تاریخچه های خاص، خودنمایی می کند، نام موزه "زمان" را یدک می کشد.

عمارت سردار اسعد بختیاری

خانه سردار اسعد بختیاری در تهران از زیباترین عمارت‌های مسکونی تهران قدیم به حساب می‌آید. این خانه از لحاظ معماری در شهر تهران نظیر ندارد. معماری این خانه، تلفیقی از هنر ایرانی و اروپایی است که در واپسین سال‌های حکومت قاجارها در ایران ساخته شد. این بنا در تصرف بانک ملی ایران قرار دارد و تا به امروز کاربری‌های متفاوتی داشته است. در ادامه این متن به معرفی خانه اسعد بختیاری در تهران، تاریخچه عمارت سردار اسعد بختیاری، معماری، مسیر دسترسی و بازدید از این خانه خواهیم پرداخت. علاوه بر آن به این سوال جواب خواهیم داد که اسعد بختیاری کیست؟ و نگاهی اجمالی به مجموعه بانک ملی ایران در فردوسی، معماری آن، موزه بانک ملی و حکایت باغ ایلخانی دوره ناصری خواهیم داشت

آرامستان ارتدوکس‌های روس تهران

یکی از بخش‌های معروف آرامستان بزرگ دولاب بخش ارتدوکس شرقی است که مربوط به ملیت های روس‌، گرجستانی ها و یونانی‌هاست. آرامستان ارتدوکس‌ها تنها آرامستان در منطقه دولاب است که در آن صلیب دوبل(کالاوری) می‌بینید.آرامگاه منصوب به شاهزاده گرجی در سمت راست در ورودی شاخص‌ترین و بزرگ‌ترین مقبره آرامستان است که به روایت دکتر اسکندر مختاری توسط معمار روس نیکلای مارکف ساخته شده است.از جمله مشاهیر دفن شده در قبرستان ارتدوکس روس می توان به آنتوان سوروگین عکاس گرجستانی روس تبار حاضر در ایران عصر قاجار و نیکلای مارکف معمار روس‌تبار مقیم ایران اشاره کرد.

موزه آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع)

موزه آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع) در فضایی به مساحت 3000 متر مربع و در دو طبقه در مجاورت ساختمان تولیت آستان، آثار و گنجینه‌های ارزشمندی را در خود جای داده است. مجموعه‌های متفاوت از قرن هفتم هجری تا اواخر قاجار که قدیمی‌ترین و کهن‌ترین نسخه مربوط به قرن هفتم شامل کتاب‌های مصحف شریف قرآن، ادعیه از جمله زادالمعاد، صحیفه سجادیه و کتب فارسی مثل کتاب لغت‌ برهان قاطع و شاهنامه فردوسی مصور در معرض نمایش است.در بخش سفال هم از هزاره چهارم قبل از میلاد تا اواخر دوره قاجار را شامل می‌شود. یکی از شاخصه‌های مهم آثار در معرض نمایش این است که غالب اموال موزه متعلق به خود آستان شریف است. مجموعه درها شامل 11 در دولنگه حرم مطهر است قدیمی‌ترین آن مربوط به دوره آل بویه تا اواخر قاجار است؛ نمونه‌هایی که منبت و خاتم‌کاری شده است و به لحاظ نفیس بودن آن به موزه منتقل شدند.

موزه آبگینه

عمارت پرهیاهوی قوام السلطنه سیاست‌مدار معروف دوره قاجار و پهلوی سال‎هاست به گنجینه‌ای از آثار شیشه‌ای و سفالینه مربوط به ادوار مختلف فرهنگی ایران تبدیل شده است؛ عمارت زیبا و منحصربفردی که سه دهه مکان زندگی و کار وی بود اما بعد از مرگ قوام السلطنه سرنوشت دیگری یافت تا درنهایت در سال ۱۳۵۵ پروژه تغییر کاربری و تبدیل آن به موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران آغاز شد. طراحی این موزه به مهندسان ایرانی و طراحی ویترین‌ها و معماری داخلی به معمار و مهندس مشهور اتریشی « هانس هولاین» سپرده شد. هانس در طراحی موزه از آثار برجسته تاریخی ایران مانند کاخ تچر، ستون‌های تخت جمشید، قوس‌های صفوی و کعبه زرتشت الهام گرفت و با اینکه ویترین‌ها و فضای کلی موزه به‌صورت مدرن طراحی شده‌اند؛ اما این طراحی‏ ها به فضای کلی ساختمان که بنایی سنتی است آسیب نزده و در هماهنگی کامل با آن قرار دارد.

عمارت امام جمعه تهران

خانه «امام جمعه» از آثار دوره قاجاریه و باقی‌مانده از نیمه دوم قرن سیزدهم هجری قمری است. این بنا، نخست خانه «میرزا آقاخان نوری» صدراعظم ناصرالدین شاه بود. بعدها امام جمعه تهران آن را خرید و در آن ساکن شد؛ این خانه در قلب تهران از چنان ویژگی هایی برخوردار است که به جرأت می توان گفت یکی از «نفیس ترین خانه های تهران» است.

آرامستان ارتدوکس‌های تهران

روایت اولین عکاسخانه ایران

روایت واقعی شیوه رویارویی شاهان قاجار با دوربین عکاسی شبیه یکی از داستان‌های «هزار و یک شب» است، ورود دوربین عکاسی به کشوری که با دنیای بیرون تقریبا هیچ ارتباطی نداشت غوغایی به پا کرده بود. به دستور محمدشاه قاجار نخستین عکس از عزیزترین فرد خانواده گرفته شد؛ ناصرالدین، ولیعهد ۱۱ ساله.همین عکس سبب شد که به اعتقاد برخی تاریخدانان و کارشناسان، عشق بی‌بدیل شاه جوان قاجار به دوربین و عکاسی و بردن آن از مرزهای کاخ سلطنتی به یک استودیو عکاسی در نهایت به بهای به زانو درآمدن دودمان قاجار تمام شد. از وقتی شاهزاده نخستین بار تصویر خود را در صفحه داگرئوتایپ دید، یک دل نه صد دل شیفته دوربین عکاسی شد، عشقی که ناصرالدین‌ میرزا 17 ساله که پس از مرگ پدر به تخت شاهی نشسته بود را بر آن داشت تا بخشی از کاخ گلستان در قلب تهران را به تاریکخانه و استودیو عکاسی تبدیل کند و از این رو، آتلیه عکاسی سلطنتی خیلی زود راه افتاد و به مهم‌ترین کار و سرگرمی شاه قاجار که در واقع عکاسی از زنان اندرونی و البته گربه محبوبش ببری خان بود تبدیل شد. عشق و علاقه ناصرالدین‌شاه قاجار به عکس و عکاسی در ۵۰ سال زمامداری هرگز از بین نرفت و وجود گنجینه آلبوم خانه در کاخ گلستان کاملا بیانگر علاقه شاه قاجار به عکاسی است.

تکیه دزاشیب

پیشینه بنای حسینیه دزاشیب به بیش از یکصد و بیست سال پیش می رسه. این حسینیه در زمان ناصر الدین شاه ساخته شد. گفته می شه که در قسمت شمالی این حسینیه نمازخانه کوچکی بوده و ساختمان امروزی حسینیه به استثنای شیروانی اون به هزینه مردم نیکوکار و همت مرحوم رضا قلی خان مجدالممالک با مساحتی بیش از 500 متر مربع برپا می شه. بعدها، در حدود 70 سال قبل، شیروانی این تکیه به خرج خیری به نام حاج محمد علی یخچالی ساخته شد. بنای حسینیه دزاشیب مربوط به دوره قاجاره و در تاریخ 30 تیر 1384 با شمارهٔ ثبت 12218 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

قلعه خمار آباد

قلعه خمارآباد در جنوب استان تهران، در مجاورت روستای جعفرآباد جنگل واقع شده است. این قلعه که از خشت و گل ساخته شده است و قدمت آن به دوره قاجار باز می‌گردد تا سال1357، مسکونی بوده و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اهالی آن، آن‌جا را ترک کرده و به روستاهای اطراف مهاجرت نمودند. همجوار این قلعه، اصطبلی با سبک معماری قلعه وجود داشته که در آن از هزار رأس دام نگهداری می‌شده است. اهالی آن به شغل کشاورزی و دامداری مشغول بودند. 30 خانوار در آن زندگی می‌کردند و از طریق دو قنات به قلعه آب رسانی می‌شده که بقایای آن هنوز هم موجود است. به استناد سخنان آقای حاج محمد قاسمی که در سال 1312 در همین مکان به دنیا آمده قلعه خمارآباد متعلق به شخصی به نام آقابزرگ خان و خواهرش شاهزاده لهک بوده است. شایان ذکر است برخی از بناها و آثار تاریخی اطراف تهران از جمله آثار تاریخی منطقه 19، در طول زمان تغییر کاربری داده، تخریب شده و یا اثری از آن‌ها باقی نمانده است. آنچه که از این آثار به جا مانده هم وضعیت خوبی نداشته و در صورت عدم توجه مسئولین در سال‌های آتی به طور کامل نابود می‌گردد.

خانه اتحادیه

خانه اتحادیه یا همان خانه امین‌السلطان به عنوان تنها بازمانده از خیابان لاله‌زار قدیم و یکی از باارزش‌ترین معماری‌های دوره قاجار شناخته می‌شود. این خانه به دلیل موقعیت مکانی بین خیابان فردوسی و لاله‌زار تهران قدیم، محل رفت‌وآمدهای میهمانان خارجی آن روزهای قبل انقلاب و نشست‌های سیاسی هم بوده است. این اثر معماری ارزشمند در سال ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۰۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید اما پس از چندی از فهرست آثار ملی خارج شد و در خطر تخریب قرار گرفت اما در سال ۱۳۹۴ توسط سازمان زیباسازی شهر تهران خریداری شد. این خانه - باغ زیبا متعلق به امین‌السلطان، صدراعظم دوره ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و محمد علی شاه قاجار بوده است، که پس از کشته شدن او، توسط «حاج رحیم اتحادیه» خریداری شد.